Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2019

ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΟΥ ΚΙΣΣΑΒΟΥ

Στην ευρυτερη περιοχη των παραλιων του Ν.Λαρισας πανω στις πλαγιες του Κισσαβου ειναι κτισμενοι πολλοι οικισμοι ιδιαιτερης ομορφιας και ιστορικης αξιας. Η καταπληκτικη θέα, αλλοτε προς το Αιγαιο πελαγος και αλλοτε προς τον καμπο της Λαρισας και την Κοιλαδα των Τεμπων ειναι το κυριο χαρακτηριστικο της πλειοψηφιας των γραφικων χωριων της περιοχης. Πετρινα κτισματα, αρχοντικα, γεφυρακια, πετροκτιστα σοκακια και πλατειες στηνουν το σκηνικο σε καθενα απο τους παραδοσιακους οικισμους της περιοχης.
Ο Κισσαβος ή Οσσα (παλαιοσλαβικη λεξη, που σημαινει ''ο τοπος της βροχης'') γνωστος σε ολους ως το βουνο απεναντι απο τον Ολυμπο, αλλα αγνωστες σε πολλους οι ομορφιες του. Ξεκινανε απο τον Πηνειο στην κοιλαδα των Τεμπων και λιγο παρακατω με το μοναδικο Δελτα του Πηνειου, με τα ιστορικα Αμπελακια, το φαραγγι της Καλυψους, το δασος του Μαυροβουνιου, τα παραλια του νομου Λαρισας. Βυζαντινα μοναστηρια, εκκλησιες και γεφυρια γατζωθηκαν στις πλαγιες του Κισσαβου μαζι με τα χωρια Αγιά, Ανω Σωτηρίτσα, Ανατολή, Μεγαλόβρυσο, Μελιβοία, Μεγαλοχωρι, Σπηλιά. Οι ανθρωποι κατεφυγαν στο βουνο, εμειναν εκει και αργοτερα σιγα-σιγα αρχισαν να ανοιγονται στα παράλια του Αιγαιου κυριως του καλοκαιρινους μηνες για διακοπες αλλα και αρκετοι επιλεγοντας τη μονιμη κατοικια τους εκει. Εδω και λιγο χρονια, καποιοι ξαναριζωνουν στα βουνα και παλι, ντοπιοι και ξενοι. Ανθρωποι που αναστηλωνουν σπιτια, ανακατασκευαζουν καλντεριμια, οργανωνουν ηπιες δραστηριοτητες στη φυση, ετοιμοι να εξερευνησουν ολες τις ομορφιες τού Κισσαβου ολες τις εποχες του χρονου. Ο Κισσαβος ειναι ενα βουνο γεματο με πυκνα δαση με καστανιες, οξιες και πευκα, φαραγγια και ρεματα σε πλαγιες χαραγμενες απο δασικους δρομους και μονοπατια.


Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου 2019

ΛΑΥΚΟΣ ΠΗΛΙΟΥ

Στην κορυφογραμμη του Νοτιου Πηλιου, σε υψομετρο 310 μ. με απλετη θέα προς στον Παγασητικο κολπο, βρισκεται το αρχοντοχωρι του Ν.Πηλιου Λαύκος. Η προσβαση του γινεται απο το χωριο Αργαλαστη ή παραλιακα απο το χωριο της Μηλίνας. Η αποσταση του απο την πολη του Βολου ειναι 50 χλμ. Για την ονομασια του χωριου υπαρχουν πολλες εκδοχες και αποψεις, η επικρατεστερη ομως ολων αναφερει πως προερχεται απο τη λεξη ''γλαυκος'' που σημαινει καθαρος, φωτεινος, οπως ο οριζοντας του Λαυκου. Στα τελη του 15ου αιωνα, εμφανιστηκαν οι πρωτοι κατοικοι του χωριου, οι οποιοι αρχικα εγκατασταθηκαν στη Ρεματια της Παλιοβρυσης , φοβουμενοι τους Τουρκους και τους πειρατες. Στην συνεχεια, καθως τα χρονια περνουσαν και συνθηκες σε πολιτικο και οικονομικο επιπεδο παρουσιαζαν βελτιωση, αρχισαν να αυξανονται οι κατοικοι του χωριου, οι οποιοι αρχισαν να κτιζουν σπιτια σε διαφορα μερη του οικισμου. Πανεμορφα αρχοντικα ξεπροβαλαν, τα οποια διατηρουνται με μικρες επεμβασεις μεχρι σημερα. Ο ομορφος Λαυκος συνεχισε να αναπτυσεται στο περασμα των χρονων κυριως σε πολιτιστικο αλλα και σε οικονομικο επιπεδο. Οι νεοι που εφυγαν στο εξωτερικο για να γεμισουν γνωσεις, βοηθησαν σημαντικα στην αναπτυξη του τοπου. Προορισμος για ολους τους μηνες του χρονου, καθως η φιλοξενια και τα παραδοσιακα καταλυματα συντελουν στην ευχαριστη διαμονη των επισκεπτων.

ΠΙΝΑΚΑΤΕΣ ΠΗΛΙΟΥ

Το χωριο βρισκεται κτισμενο στις πλαγιες του Πηλιου με θεα τον Παγασητικο κολπο και 25 χλμ. Α του Βολου. Συμφωνα με την απογραφη του 2011 ο οικισμος εχει 182 ψυχες.
Κατα μια εκδοχη, η ονομασια Πινακάτες προερχεται απο καποιον απο τους πρωτους κατοικους τού χωριου ο οποιος ονομαζοταν Πινακάς, δηλαδη κατασκευαστης πηλινων ή ξυλινων πιατων που στην Πηλιορειτικη διαλεκτο αποκαλουνταν ''πινακια''. Η καταληξη '-ατες' θεωρειται πως ειναι τοπωνυμικος σχηματισμος της αρβανιτικης γλωσσας. Στα 1860, το χωριο ειχε 160 οικογενειες και 800 κατοικους. Ωστοσο, παρα την πληθυσμιακη του αναπτυξη στο χωριο δεν λειτουργουσε σχολειο μεχρι την απελευθερωση της Θεσσαλιας. Στις αρχες του 20ου αιωνα στον οικισμο λειτουργουσε σχολειο με 56 μαθητες. Με την μειωση του πληθυσμου το σχολειο εκλεισε. Απο το 2011 αποτελει κοινοτητα του Δημου Νοτιου Πηλιου.

Τρίτη 17 Σεπτεμβρίου 2019

ΠΟΜΑΚΟΧΩΡΙΑ ΞΑΝΘΗΣ

Η Θρακη και ιδιαιτερα o Ν. Ξανθης ειναι μια απο τις πλεον ξεχωριστες περιοχες της Ελλαδας. Εκτος απο το φανταστικο φυσικο τοπιο, το οποιο καθηλωνει και τους πιο αδιαφορους ταξιδιωτες, εχει μια πολιτισμικη κουλτουρα εκατονταδων χρονων η οποια μονο ως ''χωνευτηρι πολιτισμων'' μπορει να χαρακτηρισθει.
Τα λεγομενα Πομακοχωρια, τα μερη δηλαδη οπου βρισκονται κατα πλειοψηφια οι μουσουλμανοι Πομακοι της Ελλαδας, ειναι η περιπτωση εκεινη που λες οτι μπορει να γνωριζεις κατι, αλλα στην πραγματικοτητα δε γνωριζεις τιποτα απολυτως, εκτος φυσικα αν ζεις σ'εκεινες τις περιοχες. ''Με τα ματια του αλλου δεν μπορεις να γραψεις'' ειπε αλλωστε ο Σελήμ στα Λουτρα των Θερμων, και ειχε δικιο. Η υπολοιπη Ελλαδα και ιδιως η ενδοχωρα και τα μεγαλα αστικα κεντρα εχουν μια εικονα ''νεκρης φυσης'', και εγκαταλειψης καποιων ορεινων πληθυσμων απολυτα ''στην τυχη τους''. Στα Πομακοχωρια οι ανθρωποι ζουν πολυ δυσκολα αλλα χωρις να εχουν επουδενι αυτη την εικονα της ''καμμενης γης'' που πολλοι θεωρουν. Βρισκονται ακριβως στο μεταιχμιο της συγχρονης εποχης, και της παραδοσης της επαρχιας με τα ιδιαιτερα χαρακτηριστικα των μουσουλμανικων κοινοτητων.
Και οταν τα χρονια της κρισης χτυπησαν, απαντες εκεινοι ηταν ηδη στη Γερμανια και Ολλανδια για να εργαστουν σε ναυπηγια, οικοδομες και φυτωρια λουλουδιων. Αλλωστε ''οι Πομακοι ειναι φημισμενοι για το ποσο καλοι και περιζητητοι εργατες ειναι''. Η φτωχεια και η ανεχεια αλλωστε χτυπα πρωτα τους αποκλεισμενους, πριν φτασει το προβλημα στις οθονες των τηλεορασεων και στις ουρες των ΑΤΜ.

Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2019

ΓΟΥΜΕΝΙΣΣΑ ΚΙΛΚΙΣ

Η Γουμενισσα ειναι μια γραφικη κωμοπολη του Ν.Κιλκις, χτισμενη στου προποδες του ορους Πάικου. Βρισκεται σε αποσταση 40 χλμ. απο την πολη του Κιλκις, 75 χλμ. απο την Θεσ/νικη και μολις 20 χλμ. απο τα Γιαννιτσα. Σημερα εχει 4.500 κατοικους και ειναι το τριτο μεγαλυτερο οικιστικο συγκροτημα της Περιφ.Ενοτητας Κιλκις, μετα τη πολη του Κιλκις και το Πολυκαστρο. Φημιζεται για το καλο κρασι, τα καθαρια της νερα, το τσιπουρο και τα χαλκινα παραδοσιακα οργανα, που την εχουν κανει γνωστη σχεδον σε ολο τον κοσμο. Το κλιμα της ειναι ηπιο, και οι κατοικοι της φιλοξενοι και γλεντζεδες. Η οικονομια της στηριζεται κυριως στην παραγωγη καλων κρασιων, λογω του ορεινου χαρακτηρα του εδαφους της, χωρις ομως να λειπουν και αλλες αγροτικες καλλιεργειες (μηλα,κερασια).
Η Γουμενισσα σημερα, αποκομμενη απο τον υπολοιπο νομο και χωρις καμια ουσιαστικη βοηθεια, προσπαθει να αναδειξει το ειδυλλιακο φυσικο της τοπιο και τον εντονο παραδοσιακο της χαρακτηρα.
Εκατον οκτω σπιτια της εχουν χαρακτηριστει διατηρητεα με ελαχιστα ωστοσο δειγματα αναπαλαιωσης. Ευτυχως εχουν γινει καποιες προσπαθειες, χαρη στην αγαπη μερικων Γουμενισσιωτων για τον τοπο τους.

Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου 2019

ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΓΙΘΕΑΣ (ΟΡΕΙΝΗ ΚΑΡΔΙΤΣΑ)

Αργιθέα ενας προορισμος μονο για λατρεις της αγριας φυσης. 
Στη καρδια της ηπειρωτικης Ελλαδας, αναμεσα στις κορυφογραμμες των Θεσσαλικων Αγραφων που κυματιζουν πανω στο ορεινο αναγλυφο, παλλεται ενας κοσμος αγνωστος, δυσπροσιτος για πολλους, μα συναμα γοητευτικα αυθεντικος. Ενας κοσμος που ανοιγει νεους ταξιδιωτικους οριζοντες.
Στα ΒΔ του Νομου Καρδιτσας, εκει που η απλα του Θεσσαλικου καμπου σταματα μπροστα στο θεορατο αναστημα των Θεσσαλικων Αγραφιωτικων βουνων, ξεδιπλωνεται αναμεσα στα βραχια, χιονισμενες κορφες, δαση, και γκρεμοτοπια η αδαμαστη γη της Αργιθεας.
Ωστοσο, πριν ξεκινησετε για τα βουνα της Καρδιτσας θα πρεπει να ξεχασετε οτι ξερατε για τα ορεινα θερετρα και να προετοιμαστειτε να γνωρισετε ενα τοπο τραχυ και δυσβατο.Ενα τοπο οπου, παρα το δυσπροσιτο αναγλυφο και την ''ανελεητη'' φυση του, οι ανθρωποι επιμενουν να κατοικουν εδω και χιλιετιες. Η περιοχη της Αργιθεας μεχρι προσφατα δεν διεθετε καμια τουριστικη υποδομη. Ομως, οι λατρεις της αγριας φυσης δεν εχαναν την ευκαιρια να αναζητουν εδω, στα απροσπελαστα βουνα, την περιπετεια και την απομονωση. Σημερα καποιοι λιγοι, αλλα ιδιαιτερα φιλοξενοι ξενωνες αναλαμβανουν να σας μυησουν στα μυστικα της ορεινης και αγριας φυσης.

Τρίτη 10 Σεπτεμβρίου 2019

ΒΛΑΣΤΗ ΚΟΖΑΝΗΣ

Η Βλάστη ή Μπλάτζι(1830), ή Βλάτζη (1860), ή Βλάτση, ή Βλάττη. Υπηρξε ενα απο απο τα σημαντικα προπυργια του Ελληνισμου κι ενα απο τα μεγαλυτερα κεφαλοχωρια της Δυτικης Μακεδονιας.
Η Βλάστη βρισκεται 24 χλμ. ΝΔ της Πτολεμαιδας. Ειναι κτισμενη σε υψομετρο 1180 μ., αναμεσα στους ορεινους ογκους του Σινιάτσικου και του Μουρικίου.
Σημειο σταθμος στην αναπτυξη της Βλαστης αποτελουν τα τέλη του 18ου αιωνα. Μετα τα Ορλωφικα (1770) και τη λεηλασια της Μοσχοπολης, ανθηρο κεντρο της περιοχης, ενας μεγαλος αριθμος Βορειοηπειρωτων Βλαχων προσφυγων συγκεντρωνεται στη Βλαστη. Λογω της μορφολογιας του εδαφους (ορεινα εδαφη και πλουσια λιβαδια), οι κατοικοι της Βλαστης ασχοληθηκαν κυριως με την κτηνοτροφια αλλα και με πολλα επαγγελματα σχετικα με την κτηνοτροφια οπως, υφαντουργια, τυροκομια και εμποριο. Πολλοι κατοικοι εγιναν ξυλουργοι, κτιστες, αρχιτεκτονες, ζωγραφοι, χρυσοχοοι, ραφταδες κ.α. Ετσι, μεχρι τον 19ο αιωνα ο οικισμος της Βλαστης εχει μετατραπει σε σημαντικη κωμοπολη, με πληθυσμο να ξεπερνα τις 6.000 κατοικους. Στα χρονια του εμφυλιου πολεμου η Βλαστη εγκαταλειπεται πληρως απο τους κατοικους της. Με το τελος του εμφυλιου 800 κατοικοι επιστρεφουν στη Βλαστη, αλλα ακολουθει το ρευμα αστυφιλιας των επομενων δεκαετιων και ετσι στις μερες μας οι μονιμοι κατοικοι της Βλαστης δεν ξεπερνουν κατα τη διαρκεια του χειμωνα τους 100.